çevresel SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

*Atatürk, Ankara'da Gazi Orman Çiftliği ziyaretinde. (1929)

*Yıl belirtilmedikçe tüm veriler, 2022 yıl sonu verilerine göre hazırlanmıştır.

TÜRKİYE ÇEVRE POLİTİKALARI

Yeni kurulan bir Cumhuriyetin kalkınması için gayreti, isteği ve kendi gücüyle oluşturmaya çalıştığı sermayesi bile vardı, ancak bu alanda en büyük kısıt enerjiydi. O tarihte enerji demek elektrik enerjisi demekti ve tüm dünyada olduğundan belki de daha fazla Cumhuriyet için bu kavram çok yeniydi. O tarihte elektrik sadece Adapazarı, İstanbul, İzmir ve Mersin’de üretiliyordu. Genç Türkiye, bu açığı yıllar içinde yaygınlaştırdığı hidroelektrik santralleri ve termik santraller ile kapatmaya çalıştı.

Hidroelektrik santralleri, çevreye uyumlu gözükmeleri ve çevre açısından daha az risk taşımaları nedeniyle tercih edildi. 50’li yıllardan bu yana Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü hidroelektrik santralleri, çevreye uyumlu, temiz, yenilenebilir, ani talepleri karşılayabilen, yüksek verimli, yakıt gideri olmayan, enerji fiyatlarında sigorta rolü üstlenen, uzun ömürlü, yatırımı geri ödeme süresi kısa, işletme gideri çok düşük, dışa bağımlı olmayan yerli bir kaynak olarak tanımlandı.

Artan sanayileşme ve ekonomik büyüme nedeniyle, enerji talebindeki artış sürekli hale gelince, enerji arzının çeşitlendirilmesi için projeler yürütülmeye başlandı. Bu kapsamda, Cumhuriyet dünyanın her modern ülkesinde olduğu gibi, rotasını yenilenebilir, temiz ve çevre etkisi en düşük olan kaynaklara çevirdi. Türkiye’de ilk Rüzgâr Enerji Santrali 1998 yılında İzmir Çeşme’de, ilk Güneş Enerjisi Santrali ise İstanbul’da, 2011 yılında kuruldu.

Dünyada artan iklim değişikliği ile mücadele ve yenilenebilir enerji çalışmalarına aktif olarak katılan Türkiye, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’ne 24 Mayıs 2004 tarihinde taraf oldu, 2009 yılında da Kyoto Protokolü’nü imzaladı.

Türkiye, 2023 itibarıyla, enerji ihtiyacının %54’ünü yenilenebilir kaynaklardan elde ederek, dünya ortalamasının çok üzerinde yer alıyor.